Σύνδρομο πυελικής συμφόρησης
Σύνδρομο πυελικής συμφόρησης
Ορισμός:
Το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης είναι ένα σύνολο συμπτωμάτων, που προκύπτει από την αδυναμία των φλεβών της πυέλου να προωθήσουν το αίμα κεντρικότερα με αποτέλεσμα την φλεβική στάση.
Επιδημιολογία:
Η νόσος παρουσιάζεται σε νέες γυναίκες (20-30 έτη), με ιστορικό πολλαπλών τοκετών. Φλεβική ανεπάρκεια στις φλέβες της πυέλου καθώς και κιρσοί παρουσιάζονται στο 10% των γυναικών. Το 60% αυτού του ποσοστού έχει σύνδρομο πυελικής συμφόρησης, ενώ το 15% των γυναικών με ηλικία 18 με 50 έτη παρουσιάζουν πόνο στην περιοχή της πυέλου (κατώτερη κοιλιακή περιοχή). Τέλος το 30% των ασθενών με χρόνιο πυελικό άλγος πάσχει από σύνδρομο πυελικής συμφόρησης.
Αιτιολογία:
Οι αιτιολογικοί παράγοντες της νόσου μπορούν να χωριστούν σε τρεις μεγάλες κατηγορίες :
Ι) Στην πρώτη κατηγορία η νόσος οφείλεται σε ανεπάρκεια της μίας ή και των δύο ωοθηκικών φλεβών. Αυτή είναι και πιο συχνή αιτιολογία. Το γιατί ανεπαρκούν οι ωοθηκικές φλέβες δεν είναι σαφές, παρότι υπάρχουν διάφορες υποθέσεις. Έχει αποδειχθεί ότι οι ορμόνες συμβάλουν στη δημιουργία κιρσών, καθώς και το γεγονός ότι οι φλέβες στην περιοχή της πυέλου είναι εκτεθειμένες σε υψηλά επίπεδα εστραδιόλης (ορμόνη), ειδικά κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.
ΙΙ) Στην δεύτερη κατηγορία η νόσος είναι απότοκος απόφραξης της φλεβικής απορροής (δηλαδή το φλεβικό αίμα δεν μπορεί να επιστρέψει στην καρδιά καθότι υπάρχει κάτι που εμποδίζει το δρόμο μέσω του οποίου επιστρέφει). Τα σύνδρομα nutcracker, May –Thurner, όπως και η θρόμβωση της αριστερής νεφρικής φλέβας, μεταθρομβωτική νόσος της κοινής λαγονίου ή/και κάτω κοίλης φλέβας αποτελούν αιτίες απόφραξης και δημιουργίας φλεβικής ανεπάρκειας της περιοχής.
ΙΙΙ) Στην τελευταία κατηγορία το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης είναι αποτέλεσμα τοπικών πιεστικών φαινομένων. Η κύρια αιτία είναι η ενδομητρίωση, ενώ άλλες αιτίες μπορεί να είναι το τραύμα, μολύνσεις ή όγκοι.
Κλινική εικόνα :
Η συμπτωματολογία της νόσου είναι ένας χρόνιος (μεγαλύτερης διάρκειας από 6 μήνες) πόνος στην περιοχή της πυέλου, οπού ο ασθενής μπορεί να τον περιγράψει και σαν αίσθημα βάρους το οποίο χειροτερεύει κατά την διάρκεια της ημέρας ειδικά αν κάθεται αρκετές ώρες ή όταν σηκώνει βάρη. Επιπλέον συμπτώματα είναι η δυσπαρεύνια (επώδυνη σεξουαλική επαφή), δυσμηνόρροια (επώδυνη έμμηνη ρύση), δυσουρικά ενοχλήματα (δυσουρία, πολυουρία κα) και δυσκοιλιότητα.
Διάγνωση:
Μείζονος σημασία είναι η λήψη του ατομικού ιστορικού του ασθενούς. Ο πάσχον περιγράφει μερικά ή και όλα τα προαναφερθέντα συμπτώματα, ενώ πρέπει οπωσδήποτε να έχει προηγηθεί ή να ακολουθήσει και εκτίμηση από συνάδελφο γυναικολόγο. Ο σκοπός της γυναικολογικής εκτίμησης είναι να αποκλειστεί οποιαδήποτε άλλη γυναικολογική πάθηση και ταυτόχρονα να πραγματοποιηθεί από τον συνάδελφο Γυναικολόγο διακολπικός υπέρηχος ώστε να αναδειχθούν κιρσοειδής σχηματισμοί στις φλέβες της πυέλου. Μετά τη λήψη του ιστορικού ακολουθεί κλινική εξέταση της ασθενούς . Η ψηλάφηση της κοιλιακής χώρας στην περιοχή των ωοθηκών προκαλεί συνήθως πόνο στον ασθενή, ενώ κατά την επισκόπηση δεν είναι σπάνιο οι ασθενείς να εμφανίζουν φλεβική ανεπάρκεια ή κιρσούς σε άτυπες περιοχές, καθώς επίσης και επανεμφάνιση κιρσών μετά από αφαίρεσή τους. Εφόσον τεθεί η διάγνωση του συνδρόμου πυελικής συμφόρησης ακολουθεί απεικονιστική εξέταση 2ου επιπέδου, ώστε αφενός να επιβεβαιωθεί η διάγνωση και αφετέρου να απεικονιστούν οι ανεπαρκείς φλέβες, με σκοπό να γίνει ο ενδαγγειακός σχεδιασμός και το χειρουργικό πλάνο για την αντιμετώπιση της νόσου. Αυτό επιτυγχάνεται με τη διενέργεια αξονικής αγγειογραφίας (CTA), εναλλακτικά μαγνητική αγγειογραφία (MRA) ή ψηφιακή αφαιρετική αγγειογραφία.
Θεραπεία:
Η συντηρητική θεραπεία με χρήση ορμονών δεν έδειξε ικανοποιητικά αποτελέσματα και αυτό γιατί ενώ αρχικά υπάρχει ανακούφιση από την συμπτωματολογία, στη συνέχεια (9 μήνες μετά) το όφελος αυτό χάνεται. Από την άλλη τα φλαβονοειδή έδειξαν να βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων χωρίς να τα εξαφανίζουν και επιπλέον δεν αποτελούν μόνιμη θεραπεία, καθώς όταν διακόπτονται η συμπτωματολογία επιστρέφει.
Διάφορες χειρουργικές τεχνικές όπως απολίνωση της έσω λαγονίου φλέβας ή/και της ωοθηκικής φλέβας σε συνδυασμό με υστερεκτομή μετά εξαρτημάτων, αποτελούν ιδιαίτερα παρεμβατικές λύσεις και δεν είναι αποδεκτές ειδικότερα σε γυναίκες που είναι σε αναπαραγωγική ηλικία.
Η θεραπεία εκλογής για το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης είναι η ενδαγγειακή αποκατάσταση με τη χρήση ελασμάτων (coils). Ουσιαστικά, πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, που αποσκοπεί στην κατάργηση των προβληματικών φλεβών με αρκετά ικανοποιητικά αποτελέσματα. Πρόσφατα, δημοσιεύτηκε στις κατευθυντήριες οδηγίες της Αγγειοχειρουργικής κοινότητας και στο Αμερικάνικο φλεβολογικό Forum, ως προτεινόμενη θεραπεία για την αντιμετώπιση της νόσου , η ενδαγγειακή αποκατάσταση με εμβολισμό.
Το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης είναι μία νόσος που αφορά μεγάλο αριθμό γυναικών που πάσχουν από άλγος στην περιοχή της πυέλου (κατώτερη κοιλιακή χώρα, στην περιοχή της λεκάνης). Για την διάγνωση της νόσου είναι σημαντική η διαεπιστημονική επικοινωνία μεταξύ του Γυναικολόγου με τον θεράπων Αγγειοχειρουργό, ώστε ο ασθενής να δεχθεί την Ιατρική φροντίδα που του αρμόζει χωρίς να ταλαιπωρείται άσκοπα. Τέλος πρέπει να τονιστεί πως η θεραπεία που θα εφαρμοστεί στον ασθενή οφείλει να είναι η πλέον κατάλληλη και ο θεράπων Ιατρός να έχει ιδιαίτερη γνώση και κατάρτιση των ενδαγγειακών τεχνικών με στόχο ένα πλήρες ικανοποιητικό αποτέλεσμα.